Verhoogde bedden vullen en planten: zo werkt het
Hoog genieten van je eigen kweek? Zo vul en beplant je je verhoogde bed! Ideaal voor balkons, terrassen én tuinen met minder goede grond. Met de juiste opbouw en beplanting wordt jouw hoogbeet een bloeiend succes. Hier vind je alle tips over de verschillende lagen, de beste planten, kruiden en groenten!
Inhoud
Hoe ziet de structuur van een verhoogd bed eruit?
Een hoog(te)punt in je tuin? Meer dan alleen aarde in een bak! De verschillende lagen zorgen voor voeding en warmte. Zo'n slim opgebouwde hoogbeet? Die geeft je tot wel vijf jaar lang een super oogst en prachtige bloemen.
Hoe ziet de opbouw van een hoogbed eruit?
Voor een fruitige moestuinbak komt er meer kijken dan zomaar aarde in een houten bak. De verschillende lagen zorgen voor voeding en warmte. Een goed opgebouwde moestuinbak kan tot wel vijf jaar lang een super oogst en prachtige bloemen geven.
Lagen van een verhoogd bed
Afhankelijk van wat je wilt kweken, bestaat de moestuinbak uit drie tot vijf lagen. Voor kruiden en bloemen zijn drie lagen genoeg, maar voor groente raden we vijf lagen aan. Elke laag heeft een andere functie. Hoe hoog de lagen zijn, hangt af van hoe hoog de hele bak is. Maar let op, maak ze niet te dun, anders zijn de voedingsstoffen zo op!
Moestuinbak vullen en beplanten: zo doe je dat!
Stap 1: Een woelmuisrooster plaatsen.
Voordat je de eerste echte laag in de moestuinbak doet, is het slim om een woelmuisrooster op de bodem vast te maken. Zo houd je knaagdieren en ander gespuis weg van de aarde, wortels en planten.
Stap 2: De houtkernlaag erin!
Op dat woelmuisrooster komt de eerste laag – de houtkernlaag. Denk aan kleine takken, snoeiafval en ander groen van bomen en heggen. Deze laag mag lekker losjes blijven, want dat is juist goed! Zo is er plek voor handige bodembeestjes, kan water makkelijk weg en krijgt de moestuinbak genoeg lucht.
Hoogte laag: 25 tot 30 cm
Stap 3: De tussenlaag vullen!
De tweede laag scheidt de houtkernlaag van de eerste voedingsbodem. Wat je daarvoor kunt gebruiken? Versnipperde takken, fijngeknipte snoeiresten of versnipperde plantenresten. Je kunt ook een graszode omgekeerd neerleggen. Deze tussenlaag zorgt ervoor dat de bovenste lagen niet naar beneden zakken.
Hoogte laag: 15 tot 20 cm
Stap 4: Kompost erbij!
Nu komt de kompost. Belangrijk is de juiste mix. Het beste is als je zowel verteerde kompost of stalmest hebt als wat grovere, 'versere' kompost. Zo zorg je ervoor dat er steeds genoeg voeding in de grond komt, voor een lange tijd. Kompost of composteerbaar materiaal kun je zelf maken van tuinafval met een kompostbak, of je haalt het gewoon in de winkel.
Hoogte laag: 30 cm
Stap 5: Aarde erover!
De laatste laag is goede aarde. Die kun je uit je eigen tuin scheppen of even bij de winkel halen. Zorg dat deze laag niet te dun is, want hier komen uiteindelijk je bloemen, kruiden en groentes in.
Hoogte laag: resterende hoogte, minimaal 20 cm
Vooral de lagen van compost of alternatieven zoals paarden- of koeienmest zijn cruciaal voor het succes van een moestuinbak. Vervang deze laag absoluut niet door aarde of iets dergelijks. Wie alleen bloemen wil planten, kan zijn moestuinbak ook helemaal met potgrond vullen – een compost- en barrièrelaag zijn dan niet nodig.
Wat kan ik in mijn moestuinbak planten?
Door de super voedzame grond is een moestuinbak geschikt voor heel veel verschillende planten. Zowel bloemen en kruiden als allerlei soorten groenten doen het er prima op. Of je nu jonge plantjes koopt of zaadjes gebruikt, is helemaal aan jou: met zaadjes heb je meer keuze, maar het is wel wat meer werk. Jonge plantjes zet je zo in de grond, maar ze zijn vaak wat duurder. Naast de juiste soorten is het ook belangrijk wanneer je plant en welke volgorde je aanhoudt.
Waar moet ik op letten bij het planten van de verhoogde bedding in het eerste en tweede jaar?
Ook al zit er meer voeding in de moestuinbak dan in een gewone tuin, de voorraad is niet oneindig. Wil je er alles uithalen? Plant dan in het eerste jaar zogenaamde 'grootverbruikers'. Dat zijn planten die extra veel voeding nodig hebben. In het tweede en de jaren erna kun je kiezen voor 'middenverbruikers' en 'kleinverbruikers', die het prima doen met de afnemende voedingsstoffen in de aarde.
De moestuinbak beplanten met bloemen
Wie zijn moestuinbak alleen met bloemen wil vullen, kan in principe de verschillende lagen overslaan en de hele bak met potgrond vullen. Toch profiteren bloemen ook van de voedzame gelaagde aarde.
De moestuinbak beplanten met kruiden
Kruiden hebben niet zo veel voeding nodig. Sterke groeiers zitten er dan ook niet tussen. Je kunt dus zonder problemen meteen half- en weinig-eisende kruiden in de moestuinbak zetten, en ze ook prima tussen de groenten planten.
De moestuinbak beplanten met groenten
Als je groenten in de moestuinbak plant, is het vooral belangrijk om te letten op een goede mix. Verschillende planten hebben verschillende behoeften en kunnen elkaar zo goed aanvullen. In tabellen voor gemengde teelt staat precies welke soorten goed bij elkaar passen. Over het algemeen geldt: hoe meer planten aan elkaar verwant zijn, hoe minder geschikt ze zijn voor een gemengde teelt.
Moestuinbak kalender: wat plant ik wanneer?
Vooral bij groenten is het belangrijk om op het juiste moment te planten, zodat je uiteindelijk een super oogst hebt.
- Maart: radijs, rucola, pluksla, spinazie, rammenas, peterselie
- April: lente-ui, ui, prei
- Mei: jonge plantjes die al wat groter zijn, zoals courgette, paprika en chili
- Juni/juli: broccoli, koolrabi, wortel
- Augustus: roodlof, andijvie
- September/oktober: selderij, peterselie, rucola
- December: andijvie, snijbiet, spinazie
Instructies voor het planten van verhoogde bedden
De moestuinbak beplanten is appeltje-eitje als je een paar simpele regels volgt. Het makkelijkst? Lekker veel bloemen erin!
Stap 1: Check je bloemen!
Kijk even goed welke bloemen je hebt en maak een plan – in je hoofd of gewoon op papier. Bedenk waar je welke bloem wilt neerzetten. Grote jongens zoals zonnebloemen zet je bijvoorbeeld het best in het midden, terwijl kleine bloemetjes en hangplanten mooi aan de rand staan. Wil je dat je moestuinbak altijd volop in bloei staat? Let er dan op dat de bloemen die je kiest tegelijkertijd bloeien.
Stap 2: Poot ze maar!
Heb je bedacht welke bloem waar komt te staan? Dan kan het planten beginnen! Gebruik je zaadjes? Maak de aarde dan een beetje los met een klein harkje, strooi de zaadjes over de grond en druk ze voorzichtig aan. Daarna is het belangrijk dat de aarde vochtig blijft. Op de verpakking van de zaadjes staat precies hoe je ze moet zaaien. Heb je plantjes gekocht of zelf opgekweekt? Maak dan met je hand of een klein schepje kuiltjes in de aarde, zet de plantjes erin en schep de kuiltjes voorzichtig weer dicht.
Vragen en antwoorden
Een moestuinbak kan zowel in de zon als in de schaduw staan. De hoeveelheid licht bepaalt wel wat je erin kunt zetten: zonnebloemen in de schaduw? Da's geen topidee. De ondergrond maakt dan weer niet uit. Dus, heb je een nat hoekje of zware kleigrond? Ook daar kun je met een moestuinbak prima aan de slag!
Om je moestuinbak winterklaar te maken, haal je eerst alle planten eruit die niet tegen de vorst kunnen. Daarna maak je de bovenste laag aarde los met een klein tuinharkje en dek je die af met hooi. Tot slot leg je dakpannen of donkere folie over de bak. Wil je in de winter toch graag tuinieren? Dan kun je met een folietunnel je moestuinbak omtoveren tot een soort kas. Daarin kun je in de koude maanden winterharde planten zoals prei, winterspinazie of pastinaak kweken.
Voor een moestuinbak vol bloemen is gewone potgrond prima. Maar wil je er groente in kweken en oogsten? Dan mag het best wat meer zijn! Je eigen tuin kan hier de leverancier van aarde zijn. Heb je dat niet of wil je dat niet? Dan heb je in de winkel een supergrote keuze aan soorten aarde. Gewone tuinaarde met een beetje organische mest is net zo goed als speciale moestuinbak-aarde die sommige winkels hebben.
