Waar je op moet letten bij het frezen? Deze gids vertelt het je! Lekker simpel.
Frezen is handig! Je maakt er allerlei vormen mee. Wat je moet weten én de voordelen? Check deze gids! Lekker overzichtelijk, ook als je net begint.
En wist je dat je met een boormachine ook kunt frezen? Zelfs zonder freesmachine! Hoe je dat doet én waar je op moet letten bij verschillende klussen, zoals het frezen van een groef? Dat lees je in de volgende artikelen. Zo krijg je, zelfs als beginner, een super resultaat!
De meerwaarde van frezen
Frezen? Da's materiaal weghalen in kleine stukjes. Zo maak je vormen voor allerlei dingen. Denk aan figuren en letters in hout. Maar vooral handig om spullen aan elkaar te zetten. Denk aan gleuven, T-stukken, randjes, gaten en zo. Daarmee passen twee delen precies in elkaar. Extra stevig? Beetje lijm of een schroef erbij.
Freestechnieken en wat ze doen.
Vroeger vooral voor meubels: frezen. Hieronder zie je de meest gebruikte manieren, wat ze doen en wat voor apparaten er zijn.
De bekendste freestechnieken
Verschillende manieren van frezen, verschillende apparaten. De bovenfrees? Super veelzijdig. Met verschillende hulpstukken maak je precies de uitsparingen die je wilt.
Je kunt 'm ook onder een plaat monteren: een freestafel. Dan schuif je het materiaal langs de frees in plaats van andersom. Handig voor kleine stukken! Rechte gleuven in vlak materiaal? Een elektrische schaaf doet 't werk.
Meestal frees je hout. Andere materialen zoals metaal en plastic kan ook, maar daar heb je vaak speciale apparaten voor nodig, zoals een CNC-frees. Die zijn duur en ingewikkeld, dus niet echt iets voor de doorsnee klusser.
Voor muren heb je speciale muurfreesmachines. Daarmee maak je sleuven voor bijvoorbeeld elektriciteitskabels of verwarmingsbuizen. Ideaal bij een grote verbouwing.
Daarom is tegenlopen beter bij het frezen.
Close-up van de pijl op een bovenfrees: de draairichting. Altijd tegen de draairichting in frezen, staat met een pijltje op het apparaat. Met de draairichting mee kan ook, maar dan beweegt je werkstuk makkelijker. Wegschieten? Kans op ongelukken!
Zo belangrijk is de snijsnelheid
De snijsnelheid? Zie je vaak bij de keuze van een frees. Rekensommetje van hoe snel je duwt, hoe snel 'ie draait, de grootte van de frees en pi. Alleen écht belangrijk als het supersnel moet en je veel wilt maken, zoals in een fabriek. Daar hebben ze tabellen voor om alles zo goed mogelijk te laten lopen zonder dat het materiaal te snel slijt.
Voor thuis? Lekker belangrijk die snijsnelheid. En ingewikkeld! Hoe snel je duwt, voel je wel aan, maar is lastig in cijfers te vangen. Harder materiaal? Rustiger frezen, geeft meer weerstand. Behalve plastic: dat moet juist snel, anders smelt het!
Het juiste toerental bij het frezen
Anders dan de duwsnelheid, is het met het toerental: gas erop! Bij frezen geldt voor de meeste soorten hout (in tegenstelling tot zagen): volle bak! Te lage toeren? Veel wrijving, materiaal slijt niet goed weg. Wordt het te heet, krijg je lelijke brandplekken en zwarte randen. Dus meestal beter iets hogere toeren dan te laag.
Voor plastic is het andersom. Zo laag mogelijk toerental en vooral een superscherpe frees gebruiken. Maximaal twee snijkanten, zodat de stukjes plastic goed weg kunnen. Zo voorkom je dat het gesmolten plastic aan elkaar plakt.
Tip
Voor metaal en plastic? Koelsmeermiddel kan ook! Minder hitte, betere afvoer van die snippers. En minder stof, want dat blijft lekker plakken aan dat spul.
Conclusie
Frezen is superveelzijdig! Alle vormen zijn mogelijk. Je kunt veel frezen, maar hout is toch wel de topper. Want:
- Metaal? Da's duur gereedschap, zoals een CNC-frees. Voor thuis meestal een beetje overkill.
- Zacht materiaal? Scheurt zo. Niet handig dus.
- Plastic? Daar moet je de snelheid van je frees precies kunnen instellen. En koelspray kan ook geen kwaad.
Wil je verschillende soorten hout frezen? Dan is de bovenfrees echt een held. Meubels maken, de boel opleuken, noem maar op. Ga je kabels en buizen in de muur wegwerken? Dan is een muurfrees weer goud waard.
